X Işınıyla Çalışan Cihazların
Bulunduğu Odalarda
Olması Gereken Özellikler
-
Kontrol konsolu oda içerisinde ise,
x ışın tüpü ile arasında en az 200 cm mesafe olmalı ve bir paravan ile personel korunmalıdır.
-
Personel paravan arkasında bulunduğunda,
koruyucu donanım kullanmadan çalışacak şekilde paravanın koruyucu özelliği olmalıdır.
-
Paravanda kullanılacak kurşun plakanın 2 mm kalınlığında olması tavsiye edilmekle birlikte
odanın büyüklüğü, iş yükü, kontrol konsolu ile x-ışını tüpü arasındaki mesafe ve ikisi arasındaki geometriye bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
-
Paravan L şeklinde ise, uzun kenarı 100 cm kısa kenarı 50 cm ve
aralarındaki açı 90° - 135° arasında ve yüksekliği 200 cm olmalı;
eğer paravan tek parça halinde olacak ise eni en az 175 cm ve yüksekliği 200 cm olmalıdır.
-
Paravan üzerinde personelin hastayı rahatlıkla görebileceği
en az 2 mm kalınlığında (cihazın iş yükü ve kontrol konsolunun konumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir)
kurşun eşdeğerli camı bulunan gözetleme penceresi olmalıdır.
-
X ışınının birincil demeti personelin bulunduğu,
hasta giriş-çıkışının olduğu ve kaset alış-veriş penceresinin bulunduğu yerlere yönlendirilmemeli,
akciğer statifi tercihen meşguliyeti az olan duvara (duvar arkası boşluk, depo, bahçe, otopark, tesisat sistemi, asansör boşluğu vb) yönlendirilmeli;
sistemin güç kaynağı, anjiyo cihazlarında tüpün yakın bulunduğu duvarın arkasına ve
bilgisayarlı tomografi cihazlarında gantriye yakın olan duvarın arkasına yakın olması tercih edilmelidir.
-
Tekerlekli sedye ile gelen hastanın girişinin sağlanacağı ve
sedyenin uygun şekilde oda içerisinde hareketini sağlayabilecek alan olmalıdır.
-
Alt, üst ve bitişik alanları daimi mesken olarak kullanılmayan alanlar tercih edilmelidir.
-
Oda boyutu x ışını cihazının özelliğine göre değişmekle birlikte 15 m2 den küçük olmamalıdır.
-
Duvar kalınlıkları en az 29 cm dolu tuğla veya 15 cm beton olmalıdır.
Duvar malzeme yapısının farklı olması veya kalınlığının bu değerlerin altında kalması durumunda
eşdeğer korunmayı sağlayacak kalınlıkta kurşun plaka ile kaplanmalıdır.
-
Birden fazla x ışını cihazı aynı odaya kurulamaz.
Kumanda ünitesi aynı olan cihazlar araya paravan ( kurşun veya duvar) konularak kurulabilir.
-
Odanın tercihan tek giriş kapısı olmalı ve bu kapı radyasyon sızıntısına izin vermeyecek şekilde
2.0 mm kalınlığında kurşun plaka ile kaplanmalıdır.
-
Oda tetkik dışında başka hiçbir amaçla kullanılmamalıdır.
-
Oda kapısı tetkik sırasında mutlaka kapalı tutulmalıdır.
-
Cihazın x ışını tüpü kapıya mümkün olan en uzak bölgeye yerleştirilmelidir.
-
Kumanda ünitesi de tüpten mümkün olan en uzağa konulmalı ve
önüne üzerinde hasta gözetlemesini sağlayacak uygun kalınlıkta kurşun eşdeğerli cam bulunan,
kullanıcının saçılan radyasyona karşı korunmasını sağlayacak boyut ve tasarımda uygun kalınlıkta
kurşun plaka ile kaplanmış paravan bulundurulmalıdır.
-
Cihazın x ışını tüpü direkt kapıya, kumanda ünitesine ve
arkası sürekli kullanılan alanlara yönlenmeyecek şekilde yerleştirilmelidir.
Saçılan radyasyon için gerekli görülen yerler ( masa altı ve akciğer statif arkası gibi)
uygun kalınlıkta kurşun plaka ile kaplanmalıdır.
-
Odanın havalandırılması aspiratör, vasistas tipi pencere veya merkezi havalandırma sistemi ile sağlanmalıdır.
-
Hasta soyunma kabinleri 2.0 mm kalınlığında kurşun plaka ile kaplanmalıdır.
-
Hastaların ve refakatçilerin bekleme yeri oda dışında ayrı bir yerde olmalıdır.
-
Odanın bitişik alanı film banyo odasına açılıyor ise
duvara açılacak kaset alış veriş penceresi her iki yönden 2.0 mm kalınlığında kurşun plaka ile kaplanmalıdır.
-
Çekim odasının kapılarında ve gerekli görülen yerlerde radyasyon ikaz işaretleri bulundurulmalıdır.
-
Işıklı ikaz uyarı sistemi konulmalıdır.
-
Odanın radyasyon güvenliği yönünden gerekli koşulları sağlayıp sağlamadığı
nihai olarak yerinde yapılacak radyasyon kontrol ve denetimi sırasında tespit edilir.
RADYOLOJİ TEMEL BİLGİLER