Paranazal Sinüsler
( Burun Çevresi Sinüsleri )

Paranazal Sinüsler Nelerdir ?

Burun boşluğu çevresinde bulunan frontal ( alın kemiği ), sfenoid ( kafa tabanında ), maksilla ve etmoid kemiklerin içinde; burun boşluğuna açılan ve içerisinde hava bulunan, Sinüs denilen boşluklar bulunmaktadır. Bu sinüslerin dördü sağda, diğer dördü de soldadır. Sinüslerin iç yüzeyi burun boşluğunu örten mukozayla kaplıdır. Buralardaki epitel hücrelerinde de silialar vardır.

Paranazal Sinüsler Frontal Sinüs ( Alın Sinüsü ) Etmoid Sinüs ( Kalburumsu Kemik ) Sfenoid Sinüs ( Kafa tabanı Sinüsü ) Maksiller Sinüs ( Highmore Boşluğu )

Paranazal Sinüslerin Özellikleri Nelerdir ?

• Frontal Sinüs ( Alın Sinüsü ) :
  • Doğumda mevcut değildir.
  • 12 yaşında pnömotizasyonu belirginleşir.
  • 20 yaşında erişkin boyuta ulaşırlar.
  • 28mm yükseklik, 24 mm genişlik ve 20 mm derinliğindedir.
  • Frontal Reces ön Etmoid hücreler arasında yer alır. Orta Mea da Etmoid İnfundibuluma açılır.
• Etmoid Sinüs ( Kalburumsu Kemik ) :
  • 8-12 yaşlarında erişkin boyutlara ulaşır.
  • 3-15 arasında hücre vardır.
  • Anteriorda 5mm, posteriorda 15mm genişlik, yüksekliği 25mm, ön-arka duvar uzunluğu 40-50mm'dir.
  • Lateral duvarını lamina papricea oluşturur.
  • Sfenoid Sinüs ile beraber oluşturduğu bölge komşulukları dolayısı ile önemlidir.
• Sfenoid Sinüs ( Kafa tabanı Sinüsü ) :
  • 3 yaşında büyümeye başlar ve erişkin boyutlara adolesan dönemde ulaşır.
  • 20mm yükseklik, 23mm derinlik, 17mm genişliğindedir.
  • Sfenoid Sinüs lateral duvar komşuluğunda, yukarıdan aşağı doğru Optik Sinir, İnternal Karotis Arter ve Maksiller Sinüs vardır.
  • Sfenoid Sinüs üst duvarı, 1mm incelikteki kemik ile duradan ayrılmıştır.
  • Sfenoetmoid Resese açılır ( ostium yaklaşık 2-3 mm capında olup, sinüs tabanından 10 – 15 mm yukarıda, nasal septumun 4-5 mm lateraline yerleşir ).
  • Yan duvar komşulukları; ön üstte Foramen Opticum, Fissura Orbitalis Superior ön altta Maksiller ve Vidian sinirler, arka üstte Kavernöz Sinüslerle komşudur.
  • Ön duvar nasal septum ve arka burun boşluğu, yanlarda ise etmoid hücrelerle komşudur.
• Maksiller Sinüs ( Highmore Boşluğu ) :
  • Maksiller sinüsler doğumda sıvı ile doludur.
  • Sinüs tabanı 8 yaşında burun tabanı seviyesine iner
  • Adolesan dönemde erişkin boyuta ulaşır.
  • 25mm genişlik, 34mm derinlik ve 33mm yüksekliğindedir.
  • Doğal ostium orta meada hiatus semilunarisin posteriorundadır.
  • %15-40 oranında 1-2 aksesuar ostiumu vardır.

Paranazal Sinüslerin Görevleri Nelerdir ?

• Rezonasyon.
• Çift cidarlı olmaları yüzünden beyin dokusunun dışarının sıcak ve soğuk etkisinden korumaları
• Çift cidarlı olduklarından travmalarda ön lamina kırığı olursa arka laminayı ve bu sayede beyni hasar görmekten korurlar.
• Yüz kemiklerinin ağırlıklarının azaltırlar.

Paranazal sinüsler burun mukozasına yakın olduğundan, sinüzit ve rinit genellikle birlikte olur. Paranazal sinüsler ve burun mukozasının enfeksiyonlarla savaşmak için, mukosilier sistem aktivitesi, mukusta antimikrobial ajanlar, epitelde mukus örtüsü gibi bazı savunma sistemleri bulunmaktadır. Daha çok mukosilier aktivitenin bozulması sonucunda sinüs içinde sekresyon birikimi olup, enfeksiyona neden olarak sinüzit gelişiminde önemli bir etkiye neden olur.