Su Çiçeği

Su Çiçeği Nedir ?

Su çiçeği, genellikle çocukluk çağında görülen virüs kökenli bir hastalıktır. Nadiren çocukluğunda su çiçeği geçirmeyen büyüklerde su çiçeğine yakalanabilir. Su çiçeğini küçük yaşlarda geçirmeyenler büyüdüklerinde bu hastalığa yalanırlarsa hastalık çok daha ağır seyredebilir. Hatta hamilelerde su çiçeği oluşması, bebek ölümlerine bile neden olabilmektedir. Hastalığa yakalananlarda deri üzerinde çiçeğe benzer sıvı baloncukları oluşmasından dolayı hastalık su çiçeği olarak adlandırılmıştır.

Su çiçeği, varicella-zoster adlı bir virüsten kaynaklanır. Su çiçeğine neden olan bu virüsün kuluçka evresi yaklaşık 10-20 gün arasındadır. İnsan vücudunu kaplayan deride içi sıvı dolu döküntüler ile kendini belli eder. Ateş, halsizlik beraberinde görülür. Bazı hastalarda ağız içinde oluşan lezyonlardan dolayı ağız içinde ağrı ve yanma hissine sebep olabilir.

Vücudun çeşitli yerlerinde bulunan deride, önce hafif bir pembe lekelenme olur daha sonra içi sıvı dolu kırmızı kabarcıklar oluşmaya başlar. Bu kabarcıklar 12-24 saatte kabuk bağlayarak dökülür ve yerine yenileri gelmeye başlar. Yüzde, saçların arasında, kol ve bacaklarda daha az olan döküntüler, gövdede daha fazla çıkar. Aşırı kaşıntı yapar fakat kesecikler patlatılırsa iz kalabilir. Kaşımamaya dikkat etmek gerekir. Hatta çok fazla kaşınması durumunda enfeksiyon bile kapılabilir.

Su çiçeğine neden olan varicella-zoster adlı virüs aynı zamanda zona hastalığına da yol açmaktadır. Çocukken su çiçeği olanlar, yetişkinliklerinde zona hastalığına yakalanabilirler.

Su çiçeği genellikle kolay atlatılan bir hastalıktır ve viral bir enfeksiyondur. Antibiyotik gerektirmez. Çok fazla ilaç kullanımına gerek duyulmaz. Hastalığın etkilerini azaltmak için bol sıvı tüketilmelidir. Su çiçeği hastalığının seyri sırasında, Reye Sendromu'nu artırdığından aspirin kullanılmaz. Kaşıntıya yönelik antihistaminik ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçlar ağızdan alınabilir veya cilde sürülebilir. Kesinlikle doktora danışmadan ilaç kullanılmamalıdır. Doktor tavsiyesi olmadan kullanılacak ilaçlar hastalığı iyileştirmeyeceği gibi daha kötü sonuçlara neden olabilir.

Su Çiçeği Belirtileri Nelerdir ?

Su çiçeğinin en önemli belirtileri deri üzerinde çiçeğe benzer sıvı baloncuklarından meydana gelen döküntülere neden olması ve ateştir. Bu belirtilerin yanı sıra hastanın bünyesine ve hastalığın şiddetine göre farklı belirtiler de ortaya çıkabilir.

Su çiçeği olanlarda rastlanan belirtiler şunlardır :

• Deri üzerinde içi sıvı dolu döküntüler oluşur : Döküntüler vezikülerdir, yani içi sıvıyla doludur. Genelde hastanın yüzünde, saçlı derinin içinde, boynunda, karnında, sırtında olur. Döküntü kollarda daha az görülür, en fazla karnında ve sırtında görülür. Su çiçeğinde her yaşta döküntü olabilir.
  
  Hafif ama daha kabartılı bir kızarıklık ve içi sıvı dolu lezyonlar vardır. Bir de kurumakta olan, kabuklanmakta olan lezyon vardır. Su çiçeği döküntüsü kaşıntılıdır. Kesecikler kaşınarak patlatılırsa iz kalabilir. Hatta çok fazla kaşınırsa enfeksiyon kaparak daha büyük sorunlara yol açabilir. O nedenle su çiçeği döküntüleri kaşınmamalıdır.
• Ateş : Su çiçeği geçirenlerde ilk birkaç gün hafif ateş olur. Bazı hastalarda bu ateş artabilir. Ateş 4 güne kadar sürebilir. Çocuklara nazaran yetişkinlerde daha yüksek ateş görülür. Su çiçeği geçiren hastanın ateşi arada bir kontrol edilmelidir.
• Ağız içinde ağrı ve yanma hissi : Su çiçeği geçiren bazı hastalarda ağız içinde lezyonlar oluşur. Oluşan bu lezyonlar birkaç gün ağız içinde ağrı ve yanma hissine sebep olur. Ağız içinde ağrı ve yanma hissi olan hasta birkaç gün tuzlu, acı, ekşi, sıcak ve asitli yiyecekler yememelidir. Bu tip yiyeceklerin yenmesi ağrı ve yanma hissini artıracağı gibi lezyonların olduğu bölgelerin zarar görmesine de neden olabilir.
• İştahsızlık : Su çiçeği geçirenlerde özellikle ilk birkaç gün iştahsızlık görülür. İştahsızlık görülmesinin en büyük nedeni ağız içinde oluşan ağrı ve yanma hissidir. Bununla birlikte su çiçeğinin insan metabolizmasındaki etkileri de iştahsızlığa sebep olur.
• Halsizlik : Özellikle hastada görülen iştahsızlıktan dolayı yeterli beslenememesi ve su çiçeğinin insan metabolizmasındaki etkileri beraberinde halsizliği getirir. Hasta kendini yorgun, bitkin hisseder. Bu durumun önüne geçebilmek için besin değeri yüksek, sindirimi kolay olan sıvı gıdalara ağırlık verilmelidir. Tuzlu, acı, ekşi, sıcak ve asitli yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Bol sıvı tüketilmelidir.
• Baş ağrısı : Su çiçeği geçiren her hastada baş ağrısı görülmez. Sadece hastaların bir kısmında baş ağrısı yaşanır. Yaşı büyük olanlarda baş ağrısı olma ihtimali daha fazladır. Genellikle hafif şiddette olur. Birkaç gün içinde baş ağrısı son bulur.
• Karın ağrısı : Su çiçeği geçiren her hastada karın ağrısı görülmez. Fakat bazı hastalarda karın ağrısı olabilir. Yaşı büyük olanlarda karın ağrısına daha sık rastlanır. Genellikle hafif şiddette olur ve birkaç gün içinde biter.

Su Çiçeği Nasıl Bulaşır ?

Su çiçeğine neden olan varicella-zoster adlı virüs havada birkaç saat kadar canlı kalabilir ve çok hızlı çoğalır. Hastanın öksürmesi veya hapşırması ile havaya karışarak solunum yolu ile bir başkasına bulaşabilir. Aynı zamanda döküntülere yapılan direk temasla da su çiçeği temas eden kişiye bulaşabilir. Okul döneminde su çiçeği olan çocuklar, diğer çocuklara hastalığın bulaşmaması için iyileşene kadar okula gönderilmemelidir.

Su çiçeği çok bulaşıcı bir hastalıktır. Virüsü kapan kişi, hastalanmadan önce hastalığı yaymaya başlar. Su çiçeği aşısı bu hastalıkta çok etkili bir yöntemdir. Onun için çocukluk döneminde su çiçeği aşısı ihmal edilmemelidir. Su çiçeği olan bir hasta ile temas etmiş kişiler daha önce su çiçeği geçirmemiş ve su çiçeği aşısı yapılmamışsa ilk 72 saat içinde aşı yapılması durumunda su çiçeğinden korunabilir.

Su Çiçeği Nasıl Tedavi Edilir ?

Su çiçeği ateşli bir hastalık olmasına karşılık tedavisinde antibiyotik kullanılmaz. Hasta serin tutulmalıdır, asla sıcak kalmamalıdır. Hem ateşinin düşmesi hem de terleyip kaşıntılarının artmaması için hasta arada bir ılık bir banyo yapmalıdır. Hasta olan kişinin tırnaklarını kesmek ve ellerini sabunlu su ile yıkamak döküntülerle temas sırasında oluşabilecek enfeksiyonların önüne geçer. 3 gün boyunca ateş olabilir.

Bir doktora mutlaka danışılmalıdır. Aspirin kesinlikle kullanılmamalıdır. Su çiçeği virüsü ile birleşince ciddi tehlikelere neden olabilir. Su çiçeği hastalığının seyri sırasında, Reye Sendromu'nu artırdığından aspirin kullanılmaz. Ciltte oluşan döküntüler için bakteri ve enfeksiyon olmasın diye krem kullanılır. Doktor tavsiyesine göre ateş düşürücü ilaçlar alınır. Kaşıntı için antihistaminik ilaçlar kullanılır. Doktora danışmadan ilaç kullanılmamalıdır. Doktor tavsiyesi olmadan kullanılacak ilaçlar hastalığı iyileştirmeyeceği gibi daha kötü sonuçlara neden olabilir.

Su Çiçeği Tehlikeli midir ?
Su Çiçeğinin Yan Etkileri Nelerdir ?

Su çiçeği genellikle kolay atlatılan bir hastalıktır. Fakat bu hastalık dikkat edilmezse, bünyesi zayıf olan bazı hastalarda çok ağır yan etkilere, su çiçeğinden daha tehlikeli hastalıklara yol açabilir. Eğer su çiçeğinde görülen belirtiler hasta tarafından çok fazla hissediliyorsa veya hastada 4 gün sonra ateş hala düşmemişse mutlaka bir doktora başvurmak gerekir.

Su çiçeği hastalığındaki döküntüler oldukça kaşıntılıdır. Bazı hastalarda bu durum engellenmez ise döküntü hızla başka bölgelere de yayılabilir. Çok fazla kaşınır veya temiz tutulmazsa döküntüler başka bakteriyel enfeksiyonlara da yol açabilir. Ayrıca su çiçeği ağır seyreder ve zamanında müdahale edilmez ise zatürre (pnömoni), böbrek ve karaciğer hastalıkları, orta kulak iltihabı, ensefalit (beyin iltihabı), menenjit (beyin zarlarının iltihabı) gibi tehlikeli hastalıklara neden olabilir.